Aflevering 12

De extreme neerslag die weerfenomeen DANA veroorzaakt in Valencia en omgeving, overvalt de bevolking. De brandweer heeft de handen vol na het extreme noodweer en probeert te redden wat er te redden valt. ‘Somos bomberos? Somos hermanos!’

Een stikdonkere remise. Binnen een doolhof, met rammelende hekken en griezelige geluiden. En voor je het weet, word je besprongen door een brandweerzombie met een kettingzaag. Dat krijg je als je meedoet aan een Halloween-speurtocht door een Haunted Fire Station. Björn Huisman pikte het idee op in een kazerne in Amsterdam, een paar jaar geleden. ‘Hier in Diemen gaat het ons vooral om het werven van nieuwe vrijwilligers.’

Op 17 oktober is Ricardo Weewer, lector Brandweerkunde bij het NIPV, onderscheiden met het gouden Kruis van Verdienste. Deze prestigieuze onderscheiding wordt verleend aan personen die zich op bijzondere wijze verdienstelijk heeft gemaakt voor de brandweer.

Er wordt 11,5 miljoen euro vrijgemaakt om natuurbranden te voorkomen en beperken. Dat maakt staatssecretaris Rummenie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) bekend in een Kamerbrief. Provincies, terrein-beherende organisaties en veiligheidsregio’s krijgen het geld om samen op te treden in de strijd tegen natuurbranden.

Op 15 oktober vinden in de veiligheidsregio’s Noord-Holland Noord, Zeeland en een deel van Midden- en West-Brabant twee grootschalige rampenoefeningen plaats. Beide oefeningen zijn bedoeld om crisisfunctionarissen en hulpverleners voor te bereiden op een crisis. In Borssele gaat het om een lek in een kerncentrale, in Bakkum moet vanwege een natuurbrand een camping worden ontruimd.

Het is weer december, de maand van de cadeaus onder de schoorsteen. Het stoken van houtkachels neemt de laatste jaren toe: landelijk zijn 32.000 houtkachels bijgeplaatst en veel bestaande kachels zijn opnieuw in gebruik genomen. Stijgt hierdoor het risico op schoorsteenbranden?

Duikteams in het hele land konden in de avond van 1 oktober niet onder water door een terugroepactie van Interspiro, de fabrikant van de duikcilinders. Die middag stuurde het bedrijf een veiligheidswaarschuwing naar alle klanten, waarna de duikteams buiten dienst werden gesteld. Hoe blikken Marko Redelijkheid, portefeuillehouder Waterongevallen bij Brandweer Nederland, en Bas van der Wetering, leidinggevende aan de PFU-werkplaatsen, hierop terug?

Brandveiligheid in de bebouwde omgeving is voor een groot deel gebaseerd op wet- en regelgeving. Maar bereiken we daarmee altijd wat we beogen? En wat als er voor bepaalde thema’s (nog) geen regels zijn?Het NIPV houdt een pleidooi voor doelgerichte brandveiligheid. De komende jaren worden er handreikingen opgesteld om deze methode handen en voeten te geven. Onderzoeker-adviseur Ruud van Liempd en lector Brandveiligheidskunde Lieuwe de Witte vertellen er meer over in deze masterclass.

Een van onze belangrijkste leiderschapstaken is om onze brandweerorganisatie voor te bereiden op ‘dat wat komen gaat’, op de toekomst dus. Welke ontwikkelingen komen op ons pad, hoe ziet Nederland er over zo’n tien, twintig jaar uit? Welke grote opgaven liggen er dan voor ons? Natuurlijk kennen we allemaal de grote bewegingen die op mondiaal niveau spelen: klimaatverandering, de energietransitie en digitalisering. We werken er met z’n allen hard aan en proberen adaptief te zijn om de verbinding met onze omgeving te behouden. Maar kunnen we dat als brandweer? Hebben we genoeg innovatiekracht? Beschikken we over het juiste leiderschap? Is onze brandweerorganisatie klaar voor de toekomst? Vragen die niet alleen in Nederland gesteld worden, maar in heel Europa. Hoe houden we onze organisatie doorlopend fit voor deze uitdagingen?

‘Waarom stink je zo?’ Ik denk dat hij de vraag niet zo onvriendelijk bedoelde als ik ‘m opvatte, maar daar was de situatie ook naar. Het was veel te warm, het chloor prikte in m’n ogen, honderd brullende kinderstemmen martelden m’n trommelvliezen en zelfs het derde bakje automatenkoffie bracht geen verlichting toen ik op een veel te vroege zaterdagochtend aan de rand van het zwembad de jongste naar haar A-diploma schreeuwde. ‘Ik stink helemaal niet! Zelfs drie keer douchen haalden de nachtelijke auto- en woningbrandgeur niet uit mijn haar. In de ogen van de vader naast me zag ik maar één vraag: ‘wat bezielt deze man?!’

Zullen er wel kandidaten zijn voor het nieuw ontwikkelde traineeship Omgevingsveiligheid? Dat vragen de verschillende partijen zich eind 2023 af. De werving start, de spanning stijgt. En de teller, die loopt al snel op: ruim honderd sollicitanten zien het wel zitten. In september 2024 starten er dertien trainees. Projectleider Henk van Wetten van het Landelijk Expertisecentrum Industriële Veiligheid en Linda van de Ven van het NIPV over hun eerste ervaringen.

Vrijwilliger Rico Das – inmiddels beroeps bij Brandweer Flevoland – liep stage bij het team Techniek & Logistiek van de samenwerkende brandweerregio’s Flevoland en Gooi en Vechtstreek. Op kazerne Hilversum onderzocht hij de mogelijkheden van een pomptestsysteem op het eigen terrein. ‘Er komt meer bij kijken dan ik dacht.’

Het brandweervak verandert altijd. Hoe? We vragen het aan vakspecialist Richard de Jong.